Τι είναι κερατόκωνος;
Όταν λέμε κερατόκωνο, αναφερόμαστε σε μια ανατομική ανωμαλία του κερατοειδούς, ο οποίος λαμβάνει κωνική μορφή και λεπτύνεται σε πάχος. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα το φως που εισέρχεται στο μάτι, να διαθλάται ανώμαλα (δημιουργώντας ανώμαλο αστιγματισμό και μυωπία) και να σχηματίζει θολό και ασαφές είδωλο. Εμφανίζεται στην εφηβεία και συνεχίζει με προιούσα επιδείνωση, μέχρι την ενήλικο ζωή.
Αιτιολογία,συμπτώματα και διάγνωση.
Ο ρόλος της κληρονομικότητας δεν είναι αποσαφηνισμένος.6-8% των ασθενών, έχουν συγγενείς με κερατόκωνο. Παιδί γονέων με κερατόκωνο, κινδυνεύει 1/1000 να εμφανίσει και αυτό την ασθένεια. Έχουν ενοχοποιηθεί επίσης το μηχανικό τραύμα του κερατοειδούς από το έντονο τρίψιμο των ματιών, το σύνδρομο Down και οι ατοπικές καταστάσεις.Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν προοδευτική απώλεια της οπτικής οξύτητας, απο την εφηβεία και έπειτα, η οποία δεν μπορεί να διορθωθεί ικανοποιητικά με γυαλιά ή φακούς επαφής.
Η διάγνωση θα τεθεί από τα συμπτώματα, τα κερατομετρικά χαρακτηριστικά,την κλινική εικόνα και τη σκιασκοπία (παρατηρούνται ψαλιδοειδείς αντανακλάσεις).Φυσικά η σφραγίδα της διάγνωσης θα μπεί με την τοπογραφία κερατοειδούς (Orbscan or Pentacam), όπου βλέπουμε τη θέση του κώνου και τα χαρακτηριστικά του.
Αντιμετώπιση κερατόκωνου.
Η θεραπεία του κερατόκωνου περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις. Στην αρχή δοκιμάζουμε γυαλιά.Όταν αυτά δεν μπορούν να καλύψουν τον κερατόκωνο, χρησιμοποιούμε φακούς επαφής (μαλακούς τορικούς φακούς για τη διόρθωση του υψηλού αστιγματισμού και της μυωπίας, ημίσκληρους κερατοκωνικούς φακούς με μεγάλη διαπερατότητα σε οξυγόνο). Οι ενδοστρωματικοί κερατικοί δακτύλιοι (INTACTS), έχουν δοκιμασθεί σε αρκετούς ασθενείς με καλά αποτελέσματα (απαιτεί σωστή επιλογή ασθενών).Η τελική κατάληξη είναι η χειρουργική αντιμετώπιση (διασύνδεση κολλαγόνου κερατοειδούς και κερατοπλαστική).Θα αναλύσουμε παρακάτω τις δύο αυτές μεθόδους.1. Διασύνδεση κολλαγόνου (UVA- corneal crosslinking). Σε αυτή τη μέθοδο αφού τοποθετήσουμε σταγόνες ριβοφλαβίνης (βιταμίνης Β1) στον κερατοειδή,εφαρμόζουμε για 30 λεπτά υπεριώδη ακτινοβολία. Έτσι προκαλούμε αυξημένη συνδεσιμότητα των κολλαγόνων ινών του κερατοειδούς και κατά κάποιο τρόπο «ψύχουμε»και σταθεροποιούμε την εκτασία του.Θέλει αυστηρή επιλογή ασθενών (πάχος κερατοειδούς όχι λιγότερο των 400 μ-φυσιολογικές τιμές 520-550 μ).Συνδυάζεται μερικές φορές και με διαθλαστική χειρουργική (PRK).
2. Κερατοπλαστική. Αυτή χωρίζεται στην κλασσική διαμπερή και στη μερικού πάχους. Η δεύτερη έχει αρκετά πλεονεκτήματα (μικρότερος κίνδυνος μολύνσης-λιγότερος αστιγματισμός από τα ράμματα-λιγότερες επιπλοκές π.χ. καταρράκτης).Ο κίνδυνος απόρριψης του μοσχεύματος είναι λιγότερο του 5%.Μοσχεύματα βρίσκουμε από ειδικές «τράπεζες», ενώ τελευταία παρασκευάζονται και τεχνητοί κερατοειδείς.
